Η Ιστορία του Καφέ

 Γράφει η Έλλη Δήμου,

Το «ποτό του λαού» μετρά πάνω από 700 χρόνια παρουσίας στη ζωή του ανθρώπου. Υπολογίζεται πως καθημερινά καταναλώνονται περίπου 5.000.000 φλυτζάνια καφέ. Συνδέθηκε με πολέμους, αποικιοκράτες, πειρατές, θρησκευτικούς ηγέτες και  ευγενείς. Λέγεται πως ο Βολτέρος έπινε 50 κούπες καφέ την ημέρα.

Πότε ανακαλύφθηκε όμως; Πως μπήκε στη ζωή του ανθρώπου και πως διαδόθηκε απ’ άκρη σ’ άκρη ;

Ο μύθος λέει πως το 850 μ.Χ. ένας Αιθίοπας βοσκός παρατήρησε πως το κοπάδι του βρισκότανε σε μια υπερδιέγερση. Οι κατσίκες του είχανε μια κινητικότητα παραπάνω από το κανονικό.

Παρακολουθώντας τις κινήσεις τους, αντιλήφθηκε πως τα ζωντανά τρέφονταν με έναν περίεργο κόκκινο καρπό. Χωρίς δεύτερη σκέψη μάζεψε μερικούς για να τους δοκιμάσει, σημειώνοντας έτσι την αρχή της ιστορίας του καφέ.

Για πολλά χρόνια μασούσαν τους κόκκους του καφέ ωμούς.

Το 1100 μ.Χ. ξεκινά η καλλιέργεια του καφεόδεντρου στην Αραβική Χερσόνησο.

Τα καφεόδενδρα  διακρίνεται σε δύο είδη: Τον καφέα Arabica ( που αποτελεί και το 70% της παγκόσμιας κατανάλωσης) και τον καφέα Robusta (αντέχει περισσότερο στις κακουχίες όμως είναι πιο πικρός)

Η σημερινή μορφή του ροφήματος, όπως την ξέρουμε, εμφανίζεται περίπου τον 13^ο αιώνα. Ο καφές φτάνει στην Υεμένη, όπου τον μετέφεραν σκλάβοι από το σημερινό Σουδάν.

Κάπου στο 1400 ανοίγει το πρώτο καφεκοπτείο στην Κωνσταντινούπολη και συνάμα τα καφενεία άρχισαν δειλά να κάνουν την εμφάνιση τους. Σταδιακά έγιναν τόποι συνάντησης, συζήτησης και τζόγου. Το «ποτό του λαού» πήρε τη θέση του απαγορευμένου από το κοράνι, αλκοόλ.   

*Καφεκοπτείο: κατάστημα στο οποίο γίνεται άλεση (κοπή) κόκκων καφέ και πώληση της παραγόμενης σκόνης καφέ (ΒΙΚΙΠΑΊΔΕΙΑ)

Ο καφές στην Ευρώπη

Οι Άραβες προστάτευαν με ζήλο τους καρπούς και τους κόκκους , απαγορεύοντας αυστηρά την εξαγωγή τους. Και το κατάφεραν μέχρι τις αρχές του 17^ου αιώνα

Το 1600 φτάνει στην Ευρώπη. Στην Ιταλία αρχικά αντιμετωπίστηκε ως το «σατανικό ποτό», μέχρι τη στιγμή που το δοκίμασε ο Πάπας Κλήμης Η’ . Μαγεύτηκε τόσο από την γεύση του που επέτρεψε σε όλους τους Χριστιανούς, να το καταναλώνουν ελεύθερα.

Σημειώνεται πως αυτό που έφτασε στην Ευρώπη ήταν οι κόκκοι και όχι ο καρπός. Μέχρι και το 1620, οι Άραβες κατάφεραν να κρατήσουν τον καρπό, μόνον για εκείνους.

Το 1620 οι Ολλανδοί κατορθώνουν να "κλέψουν" καρπούς. Τότε ήταν που ξεκίνησε η παγκόσμια παραγωγή, εκτός Αραβίας.

Στην Ευρώπη το 1615 πουλήθηκε ο καφές ως φάρμακο.

Το πρώτο γνωστό καφενείο στην Ευρώπη άνοιξε το 1645 στην Βενετία. Η δημοτικότητα του αυξήθηκε ραγδαία. Το 1657 έφτασε στην Γαλλία, ενώ το 1675 υπήρχαν στην Αγγλία ήδη, 3.000 καφενεία. Στη Βιέννη το πρώτο καφεποτείο άνοιξε από τον Έλληνα Johannes Theodat το 1685.

                                                               Το πρώτο καφέ στην Βιέννη. ΠΗΓΉ: Βικιπαίδεια

*Καφεποτείο: Καφενείο

Μέχρι στιγμής παραγωγή καφεόδενδρων είχαν οι Άραβες και οι Ολλανδοί

Το 1727 ένας Πορτογάλος αξιωματικός από την κτήση της Βραζιλίας, κάνει τη σύζυγο του Κυβερνήτη της Γαλλίας  να τον ερωτευτεί. Εκείνη για να αποδείξει την αγάπη της του δίνει μερικούς βλαστούς καφέας. Δενδρύλλια που και οι Γάλλοι είχανε κλέψει μερικά χρόνια πριν από τον βοτανικό κήπο του Παρισιού.

Οι βλαστοί αυτοί όταν μεταφυτεύτηκαν στην Βραζιλία, αποτέλεσαν την απαρχή της μεγαλύτερης φυτείας καφέ στον κόσμο, μέχρι και σήμερα.

Ο καφές σταδιακά έγινε μέρος της καθημερινότητας. Βρήκε την θέση του στο πρωινό. Έκλεινε τα καθώς πρέπει γεύματα. Προσέφεραν καφέ σε κάθε περίσταση.

Με τα χρόνια άρχισε να αποκτά διάφορα είδη όπως ο Ελληνικός, ο Στιγμιαίος και αργότερα ο espresso και ο φίλτρου.

Το 1822 κάνει την εμφάνιση του το πρώτο πρωτότυπο μηχανής espresso στη Γαλλία. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1905 στην Ιταλία, κυκλοφορεί η πρώτη μηχανή παρασκευής καφέ για καταστήματα. Ενώ το 1933 (πάλι στην Ιταλία) παρουσιάστηκε η καφετιέρα παρασκευής espresso.

                                                                              Μηχανή παρασκευής καφέ για καταστήματα.

Από το 2000 και μετά ο καφές έχει εξελιχθεί σε μια τέχνη. Ένα ταξίδι στον κόσμο των γεύσεων. Στις ημέρες μας τα πιο δημοφιλή είδη καφέ είναι:

Ελληνικός, Στιγμιαίος, Φίλτρου, Cappuccino Freddo, Espresso Freddo, Espresso, Double Espresso (Doppio), Ristretto, Lungo, Americano, Cappuccino, Latte

Το οροπέδιο της Αιθιοπίας θεωρείται μέχρι και σήμερα το λίκνο του καφέ. Παρ’ όλα αυτά, η μεγαλύτερη παραγωγός καφέ στον κόσμο, είναι η Βραζιλία. Έφτασε απ’ άκρη σ’ άκρη του κόσμου και έγινε μέρος της ζωής των ανθρώπων.

 Παγκοσμίως είναι το δεύτερο ρόφημα σε κατανάλωση μετά το νερό.  Ο «καφέ χρυσός» αυξάνει την εγκεφαλική δραστηριότητα και εξαιτίας των ταχύτατων ρυθμών του 21^ου αιώνα, για πολλούς έχει γίνει απαραίτητος.

Η Ελλάδα είναι η 13^η χώρα στην κατανάλωση καφέ. 

Με πληροφορίες από: Βικιπαίδεια, Σαν σήμερα.gr, kafekopteialoumidi.gr, lavazza.gr, Μηχανή Του χρόνου

Πηγή φωτογραφιών: Google Images